Tháp Bánh Ít là một trong những công trình của người Chăm cổ còn lại cho đến ngày nay ở Bình Định. Mang đậm nét giá trị văn hóa kiến trúc của dân tộc Chăm vào những năm cuối thế kỷ 11 đầu thế kỷ 12, ngày nay công trình này đang dần trở thành một điểm du lịch hấp dẫn thu hút nhiều du khách đến với thành phố.
Xem thêm: Bảo tàng Quang Trung ghi dấu ấn lịch sử hào hùng của đất nước
Giới thiệu về tháp Banh It. Quần thể này tọa lạc trên một ngọn đồi thoai thoải thuộc thôn Đại Lễ, xã Phước Hiệp, huyện Tuy Phước, tỉnh Hòa bình. Quần thể di tích này gồm 4 tháp lớn nhỏ khác nhau. Độ cao từ thời điểm xây dựng các tháp so với mực nước biển chỉ khoảng 100m. Tháp có tên là Bánh Nó, một đặc sản nổi tiếng của Bình Định do người dân nơi đây đặt cho, bởi nếu nhìn từ xa quần thể tháp này, bạn có thể thấy những ngọn tháp giống như những chiếc bánh nhỏ được xếp dọc hai bên. Ngoài cái tên gần gũi và đắt giá do người dân nơi đây đặt cho, ngọn tháp này còn có tên là tháp Bạc. Được xây dựng vào thế kỷ thứ 10. Với những nét kiến trúc độc đáo, cũng như những giá trị văn hóa mà nó mang theo, công trình này đã được nhóm tác giả người Anh vinh danh là một trong 1001 công trình kiến trúc bạn không thể bỏ qua.
Quần thể di tích Tháp Bánh Ít (Ảnh ST)
Nhiều du khách ghé thăm nơi này khi đến Bình Định (Ảnh ST)
Như vậy công trình này là niềm tự hào của người dân Bình Định nơi đây. Bởi công trình này là một trong những ngôi tháp Chăm có đường nét kiến trúc vô cùng độc đáo, phong phú, mang đậm nét văn hóa nghệ thuật Chămpa cổ, nhưng vẫn mang những nét độc đáo riêng của vùng đất nơi đây. Rất dễ dàng để tham quan quần thể di tích này, do nằm gần khu vực quốc lộ 1A chạy qua nên trong chuyến hành trình khám phá Bình Định bạn có thể dễ dàng ghé thăm địa điểm này.
Nhìn từ xa, những ngọn tháp giống như những ổ bánh mì nhỏ với người dân Bình Định (Ảnh ST)
Nếu để ý, bạn sẽ thấy hầu hết các tháp ở Chăm đều được xây dựng hướng về phía Đông. Tháp Bánh Ít ở Bình Định Không có ngoại lệ. Vì vậy, để đến nơi này, bạn có thể bắt đầu từ cổng phía đông bắc của ngọn đồi, sau đó đi qua con đường làm bằng bậc thang để đến nơi đó. Đường dẫn lên các tòa tháp cũng là một hành trình thú vị cho những ai ưa khám phá.
Tháp chính quay mặt về hướng Đông (Ảnh ST)
Quang cảnh tháp từ trên cao (Ảnh ST)
Trên đồi có 4 tháp lớn nhỏ khác nhau, ở vị trí trung tâm là tháp chính có kích thước lớn nhất. Xung quanh tháp chính có 3 tháp nhỏ, các tháp này là một quần thể kiến trúc độc đáo. Nó sẽ khiến bất cứ ai đặt chân đến đây đều có cảm giác như lạc vào một thế giới cổ đại huyền bí cách đây hàng chục năm. Chiều cao của tháp chính lên tới 20 mét, lối vào tháp được xây nổi khoảng 2m, theo kiểu mái vòm cong đặc trưng, các chi tiết này được trang trí ngày càng chi tiết và tỉ mỉ. Những tòa tháp này đều được xây dựng từ những viên gạch đỏ thô ráp, nhưng những người thợ xây dựng ở đây đều cố gắng tạo nên vẻ mềm mại, hài hòa. Trong bức phù điêu của Tháp Banh It Nơi đây được chạm khắc vô số hình ảnh người đầu voi, đầu khỉ trong tư thế nhảy múa vô cùng sống động.
Tháp chính được xây dựng có phần công phu (Ảnh ST)
Ngay bên cạnh tháp chính có một tháp nhỏ gọi là yên ngựa. Tháp này dài 12m, rộng 5m. Phần mái của tháp uốn cong như một ngọn núi, có lẽ vì vậy mà người dân nơi đây đặt cho tháp cái tên như vậy. Điều đặc biệt ở đây là phần chân tháp rộng hơn phần thân, được khắc những biểu tượng, tượng trưng cho những cánh tay nâng tháp.
Tháp Yên Ngựa cạnh tháp Bánh Ít (Ảnh ST)
Đã lâu, tòa nhà không được hoàn thiện (Ảnh ST)
Ở phía nam của ngọn đồi có một tháp nhỏ khác được xây dựng thấp hơn tháp chính khoảng 10 mét. Khác với hai công trình trên, tòa tháp này được xây dựng với 4 cửa quay ra 4 hướng với mong muốn đón nhận những tinh hoa của đất trời. Phần mái được hạ thấp dần về phía trên, nơi chạm khắc nhiều họa tiết độc đáo. Nhìn vào phần mái của tháp, bạn có thể thấy chúng rất giống với những chiếc xà ngang phủ đầy rêu phong được sắp xếp ngay ngắn trên mái.
Tháp nhỏ với 4 cửa nhìn ra 4 hướng khác nhau (Ảnh ST)
Cuối cùng, tháp cổng là xa nhất và thấp nhất so với tháp chính. Tháp này có thiết kế đơn giản và kiên cố, các họa tiết trang trí của tháp không cầu kỳ như các tháp khác. Mái vòm chạy dọc tháp được hướng lên trên trông giống như một mũi giáo chĩa lên trời.
Cổng tháp được trang trí bằng những họa tiết đơn giản (Ảnh ST)
Tháp Bánh Bình Định Đây không phải là công trình lớn nhất hay độc nhất vô nhị của người Chăm để lại, nhưng một lần đến thăm quần thể di tích này, chắc chắn bạn sẽ phải ngỡ ngàng trước vẻ đẹp độc đáo của các công trình nơi đây. Mỗi tòa tháp đều có những nét độc đáo riêng. Vì vậy, bạn có thể đi từ ngạc nhiên này đến ngạc nhiên khác khi đến đây tham quan.
Sự phức tạp của các tác phẩm được sơn bằng rêu (Ảnh ST)
Đến đây bạn còn có cơ hội chiêm ngưỡng tượng thần Siva bằng đá. Bức tượng này được chạm khắc vô cùng tinh xảo, với hình tượng thần Siva ngồi trên đài sen, như một phiến đá. Trải qua nhiều diễn biến lịch sử, đến nay, pho tượng không còn nguyên vẹn, nhiều chi tiết bị cắt, đổ, vỡ nhưng giá trị văn hóa tín ngưỡng mà nó mang lại thì không. Ngoài ra, tại đây còn lưu giữ rất nhiều hiện vật giá trị khác để quý khách tham quan và chiêm ngưỡng.
Tượng thần Siva trong tháp (Ảnh ST)
Với vẻ đẹp cổ kính, rêu phong cùng những giá trị văn hóa tín ngưỡng to lớn mà nó mang lại. Tháp Banh It dần trở thành điểm du lịch hấp dẫn ở Bình Định. Nếu có dịp du lịch Bình Định, bạn nhất định phải ghé thăm quần thể di tích này, chắc chắn chuyến đi này sẽ để lại cho bạn những kỷ niệm khó quên.
Xem thêm các bài viết khác:
