Việt Nam có 54 dân tộc, trong đó có 14 họ phổ biến cùng rất nhiều họ lớn nhỏ khác. Vậy bạn biết họ nào nhiều nhất Việt Nam hay 3 dòng họ lớn nhất Việt Nam là dòng họ nào không?
Trong Top 10 các họ phổ biến ở Việt Nam thì có họ Nguyễn, họ Lý, họ Phạm,… Trong đó, 3 dòng họ lớn nhất Việt Nam chiếm hơn phân nửa dân số Việt Nam.
Bề dày lịch sử của 3 dòng họ lớn nhất Việt Nam sẽ là những điều vô cùng thú vị. Từ nguồn gốc hình thành, lịch sử phát triển cho đến hậu duệ của 3 dòng họ lớn nhất Việt Nam. Tất cả sẽ được bật mí ngay bài viết dưới đây.
Cùng ReviewNao khám phá những điều thú vị về Top 3 dòng họ lớn nhất Việt Nam ngay nhé.
Họ Nguyễn (chiếm 38,4% dân số)
Nguyễn là họ của người Á Đông và là một trong 3 dòng họ lớn nhất việt nam – chiếm khoảng 37,699 triệu người.
Theo nhiều cuộc điều tra dân số, Việt Nam có hơn 38,4% người Việt mang họ Nguyễn. Mức độ phổ biến của một trong 3 dòng họ lớn nhất Việt Nam này tương đối rộng rãi, được xếp thứ 4 trên thế giới.
Chữ Nguyễn có nghĩa gốc là tên của một nhạc cụ cổ xưa được gọi là đàn nguyễn. Đàn nguyễn là một thứ nhạc cụ giống đàn nguyệt, nhưng có cần dài hơn.
Chữ Nguyễn được mượn cả âm lẫn nghĩa từ chữ Hán. Cách viết chữ Nguyễn trong chữ Nôm và chữ Hán đều giống nhau.
Lịch sử họ Nguyễn
Vào năm 1232, triều Lý suy vong, Nữ hoàng Lý Chiêu Hoàng nhường ngôi cho chồng mình là Trần Cảnh. Khi đó, thái sư Trần Thủ Độ đã bắt con cháu họ Lý đổi sang họ Nguyễn – một trong 3 dòng họ lớn nhất Việt Nam.
Bởi vì chữ Lý phạm húy do ông nội của Trần Cảnh (vua Trần Thái Tông) tên là Trần Lý. Còn lý do tại sao phải đổi sang họ Nguyễn thì đến nay vẫn chưa giải thích nào hợp lý.
Từ năm 457 đến thời Hồ Quý Ly ở vùng đất Hải Dương có huyện Phí Gia (cả huyện toàn là người họ Phí). Vào cuối đời nhà Lý và đời nhà Trần thì những người họ Phí này dần đổi sang họ Nguyễn Phí. Năm 1592, nhà Mạc suy tàn, con cháu họ Mạc cũng dần đổi từ họ Mạc sang họ Nguyễn.
Đến nhà Tây Sơn, Trần Quang Diệu chống lại Nguyễn Ánh. Sau đó con cháu Trần Quang Diệu bị trả thù khốc liệt. Con cháu phải đổi thành nhiều họ, trong đó có một số đổi thành họ Nguyễn.
Mãi đến sau này, trải qua thêm mấy triều đại nhà Nguyễn. Dần dần, theo thời gian số người họ Nguyễn ngày càng nhiều lên. Cho đến nay thì họ Nguyễn trở thành một trong 3 dòng họ lớn nhất Việt Nam
Một số dòng họ Nguyễn có lịch sử lâu đời
Dòng họ Nguyễn Sỹ
Thủy tổ của dòng họ Nguyễn Sỹ là Nguyễn Sỹ Tích sinh vào năm 1600 thời chúa Nguyễn. Quê Nguyễn Sỹ Tích ở làng Thọ Hạc, Thanh Hóa sau đó di cư vào Cồn Lim (Thanh Lương) khai canh và lập ra làng Tú Viên. Ông được xem là thủy tổ của họ Nguyễn Sỹ ở Việt Nam.
Họ Nguyễn Sỹ là một trong 3 dòng họ lớn nhất Việt Nam. Các vị tiền nhân trong dòng họ đều đỗ đạt học vị cao, làm quan văn võ ở triều đình.
Vào đời cụ Nguyễn Sỹ Duyên có tới 20 người đậu tiến sĩ, 4 người đỗ cử nhân đều là quan chức cao.
Dòng họ Nguyễn Cảnh
Nguyễn Cảnh Chân (1355 – 1409) sinh ra vào thời Hậu Trần, triều đại phong kiến Việt Nam. Thời Hậu Trần, ông là danh tướng chống quân Minh. Ông cũng được xem là Thủy tổ của dòng Họ Nguyễn Cảnh tại Nghệ An.
Dòng họ Nguyễn Cảnh của ông là một trong 3 dòng họ lớn nhất Việt Nam, rất nổi tiếng ở Nghệ An. Trong họ có một người được phong Quốc công, 18 người được phong Quận công và 76 người được phong tước hầu.
Dòng họ Nguyễn Phước (Nguyễn Phúc)
Nguyễn Phước hay còn được gọi là Nguyễn Phúc. Họ này là một nhánh của một trong 3 dòng họ lớn nhất Việt Nam và cũng là nhánh chính của hoàng tộc nhà Nguyễn.
Có 2 quan điểm về thủy tổ của họ Nguyễn Phước này. Quan điểm đầu tiên là Nguyễn Hoàng, vị chúa Nguyễn đầu tiên, người đặt nền móng cho vương triều Nguyễn (1802 – 1945).
Quan điểm còn lại là Nguyễn Phúc Nguyên, vị chúa Nguyễn thứ hai của chính quyền Đàng Trong trong lịch sử Việt Nam (1613 – 1635).
Một số người Việt Nam họ Nguyễn nổi tiếng
Người họ Nguyễn thời phong kiến
- Nguyễn Trãi: Nhà quân sự, đại công thần khai quốc nhà Lê sơ, Danh nhân văn hóa thế giới.
- Nguyễn Huệ: Nhà chính trị, nhà quân sự người Việt Nam, vị hoàng đế thứ 2 của Nhà Tây Sơn.
- Nguyễn Hoàng: Vị chúa Nguyễn đầu tiên và là người đặt nền móng cho vương triều Nguyễn.
- Nguyễn Trung Ngạn: Ông là nhà chính trị, một đại thần có tài thời Trần.
- Nguyễn Xí: Đại công thần khai quốc nhà Hậu Lê, thiên tài quân sự trong lịch sử Việt Nam.
Một số người Việt Nam họ Nguyễn nổi tiếng ở các lĩnh vực
- Nguyễn Du: Đại thi hào dân tộc, Danh nhân văn hóa thế giới.
- Nguyễn Văn Cao: Nhạc sĩ, tác giả của Tiến quân ca, quốc ca của Việt Nam.
- Nguyễn Tài Thu: Ông vua châm cứu, Huyền thoại sống, Thần kim.
- Nguyễn Kim: Ông tổ nghề khảm trai.
- Nguyễn Lân: Giáo sư, Nhà giáo nhân dân, nhà biên soạn từ điển, Học giả của Việt Nam.
- Nguyễn Thị Phương Thảo; Tỷ phú đô la, doanh nhân người Việt.
- Nguyễn Đình Toàn: Nhà vô địch Đông Nam Á, vô địch châu Á và vô địch thế giới quyền Taekwondo.
- Nguyễn Thúc Thùy Tiên: Hoa hậu Hòa bình Quốc tế 2021.
- Nguyễn Trọng Hiền: Nhà Vật lý thiên văn.
Xem thêm:
Họ Trần (chiếm 12,1%dân số)
Trần là một họ của người Đông Á và một số nơi khác trên thế giới. Xếp sau họ Nguyễn thì họ Trần đứng thứ 2 và là một trong 3 dòng họ lớn nhất Việt Nam.
Theo Wikipedia, họ Trần ở Việt Nam chiếm 12,1% – khoảng 11,897 triệu người. Cũng chính là một trong những dòng họ lớn nhất Việt Nam.
Chữ Trần được viết theo dạng chữ khải thư, mượn cả âm lẫn nghĩa của chữ Hán. Cách viết chữ Trần trong chữ Hán và chữ Nôm đều giống nhau.
Họ Trần này có nguồn gốc ở Tần Châu, tỉnh Phúc Kiến, Trung Quốc, phổ biến nhất tại miền Nam Trung Quốc. Một trong 3 dòng họ lớn nhất Việt Nam này cũng là họ phổ biến nhất tại Đài Loan chiếm khoảng 11% dân số nước này.
Theo lối chiết tự, chữ Trần là ẩn dụ của từ Đông A. Theo lịch sử Việt Nam ghi chép, một trong 3 dòng họ lớn nhất Việt Nam này đã từng 3 lần đánh bại quân Mông Nguyên.
Khí thế chiến đấu của một trong 3 dòng họ lớn nhất Việt Nam được gọi là “hào khí Đông A”. Khi đó hào khí Đông A được xem như một biểu tượng của chí làm trai thời Trần.
Lịch sử họ Trần
Theo ghi chép, tổ tiên của một trong 3 dòng họ lớn nhất Việt Nam là nhà Trần là Trần Kinh. Trần Kinh là người ở Tần Châu, tỉnh Phúc Kiến, Trung Hoa. Ông sang Việt Nam vào khoảng năm 1110, thời vua Lý Nhân Tông (1072-1127).
Lúc đầu, ông cư trú và sinh sống bằng nghề chài lưới tại xã An Sinh, huyện Đông Triều. Sau đó, vì công việc làm ăn rồi chuyển dần vào Thiên Trường, Nam Định.
Đời sau là Trần Hấp dời mộ tổ sang sinh sống tại Tam Đường, phủ Long Hưng, sau đó sinh ra đời thứ 3 là Trần Lý. Đời sau nữa Trần Lý sinh ra Trần Thừa, Trần Tự Khánh và Trần Thị Dung.
Trần Thừa là cha ruột của Trần Cảnh nên khi nhà Trần thành lập, ông được phong làm Trần Thái Tổ. Trần Cảnh là đời thứ 5 của một trong 3 dòng họ lớn nhất Việt Nam.
Nhà Trần tồn tại trong khoảng 174 năm từ năm 1226 đến năm 1400 và trải qua 13 đời vua. Trần Cảnh là vị hoàng đế đầu tiên của Hoàng triều Trần nước Đại Việt. Cũng từ đó, dòng họ nhà Trần ngày càng hưng thịnh và phát triển ra nhiều chi nhiều nhánh lớn nhỏ khác nhau.
Cho đến hôm nay, họ Trần vẫn là một trong những dòng họ lâu đời nhất Việt Nam. Cũng như họ Trần chính là một trong 3 dòng họ lớn nhất Việt Nam.
Người họ Trần nổi tiếng thời phong kiến
- Trần Nhân Tông: 1 trong 14 vị anh hùng tiêu biểu của dân tộc Việt Nam.
- Trần Quốc Tuấn: Hưng Đạo đại vương – Tiết chế Quốc công.
- Trần Quang Khải: Thượng tướng, Thái sư nhà Trần.
- Trần Triệu Cơ: Công thần gây dựng nhà Hậu Trần.
- Trần Lựu: Tướng giỏi của Lê Lợi.
- Trần Danh Ninh: Vị quan văn võ toàn tài thời Lê-Mạc.
- Trần Danh Án: Trung thần trụ cột của nhà Lê-Mạc.
- Trần Quang Diệu: Võ tướng tài giỏi của quân Tây Sơn.
Một số người họ Trần nổi tiếng ở các lĩnh vực
- Trần Trọng Kim: Nhà sử học, Thủ tướng của Đế quốc Việt Nam.
- Trần Văn Hai: Chuẩn tướng, Tư lệnh Sư đoàn 7 bộ binh.
- Trần Phú: Tổng bí thư đầu tiên của Đảng Cộng sản Việt Nam.
- Trần Thanh Vân: Giáo sư Vật lý tại Pháp.
- Trần Bạch Thu Hà: Giáo sư, nghệ sĩ nhân dân dương cầm Việt Nam.
- Trần Văn Khê: Giáo sư âm nhạc dân tộc.
- Trần Tiến (võ sư): Người sáng lập võ phái Thiếu Lâm nội gia võ thuật đạo Việt Nam.
Họ Lê (chiếm 10,3% dân số)
Lê là họ của người Việt Nam và Trung Quốc, là một trong số 3 dòng họ lớn nhất Việt Nam. Ở Trung Quốc họ Lê phổ biến ở miền nam như Quảng Đông, Hồng Kông,… Tại Việt Nam thì họ Lê phân bố rộng rãi trên cả nước.
Một trong 3 dòng họ lớn nhất Việt Nam có khoảng 10,112 triệu người mang họ Lê – chiếm hơn 10,3% dân số cả nước. Vì vậy họ Lê xếp thứ ba trong danh sách 3 dòng họ lớn nhất Việt Nam.
Chữ Lê của họ này nghĩa gốc là màu đen. Cũng là chữ Lê trong câu “Lê dân bách tính” nghĩa là “dân đen trăm họ” chứ không phải là chữ Lê trong “quả lê”.
Chữ Lê được viết theo dạng chữ khải thư. Trong chữ Nôm thì chữ Lê mượn cả âm lẫn nghĩa của chữ Hán, cách viết chữ Lê trong chữ Hán và chữ Nôm cũng đều giống nhau.
Tại Trung Quốc có khá nhiều thuyết về nguồn gốc của họ Lê. Tuy nhiên họ Lê bên Trung Quốc được gọi là Cửu Lê, vốn có nguồn gốc từ họ Cửu Di. Do đó, họ Lê của người Trung Quốc vốn không thuần như họ Lê của người Việt Nam.
Lịch sử họ Lê
Trong bài tựa gia tộc phả của cụ Lê Đình Trân có viết: Họ Lê bắt đầu từ thời vua Bàn Cổ. Ở nước Việt nam có họ Lê từ đời vua Đế Minh (cháu 3 đời vua Thần Nông).
Nhìn lại lịch sử Việt Nam qua các thời kỳ, sẽ thấy được họ Lê xuất hiện từ rất sớm. Họ Lê là một trong một trong 3 dòng họ lớn nhất Việt Nam.
Đại đa số các dòng họ lâu đời nhất Việt Nam đều có bắt nguồn một triều đại trong lịch sử Việt Nam. Một trong 3 dòng họ lớn nhất Việt Nam là họ Lê cũng không ngoại lệ.
Theo sách Lễ hội và Danh nhân Lịch sử Việt Nam của tác giả Hà Hùng Tiến, An Dương Vương chính là tổ họ của một trong 3 dòng họ lớn nhất Việt Nam. Khi Thục Phán An Dương Vương lên ngôi và lập ra nước Âu Lạc thì một trong 3 dòng họ lớn nhất Việt Nam bắt đầu phát triển từ đấy.
Theo sử sách ghi chép, Thục Phán An Dương Vương vốn là người dòng họ Lê ở Mỹ Đức. Khi cơ đồ nhà Hùng rơi vào tay Thục Phán vào năm 258 trước Công Nguyên.
Khi đó Thục Phán lên ngôi xưng là An Dương Vương, đổi tên nước thành Âu Lạc. Lấy Đông Kinh là kinh thành và xây thành Cổ Loa. Con cháu dòng Lê đại tộc, một trong 3 dòng họ lớn nhất Việt Nam cũng bắt nguồn từ đây.
Một số họ Lê lâu đời ở Việt Nam
Họ Lê Đột
Họ Lê Đột này xuất hiện từ thế kỷ thứ 9, được xem là tổ họ của 2 triều Tiền Lê và Hậu Lê. Dòng tộc Lê Đột là một trong 3 dòng họ lớn nhất Việt Nam.
Nguồn gốc của dòng họ xuất hiện từ rất sớm trên đất nước Đại Việt, vào khoảng hơn 1000 năm trước. Một trong 3 dòng họ lớn nhất Việt Nam này cũng là họ nắm giữ nhiều triều đại nổi tiếng trong lịch sử nước ta.
Theo nhiều nghiên cứu thì có đến 3 giả thuyết về tổ tiên dòng họ Lê Đột. Giả thuyết đầu tiên thì tổ tiên của một trong 3 dòng họ lớn nhất Việt Nam này từ ngoài Bắc di cư vào Thọ Xuân, Thanh Hóa.
Giả thuyết tiếp theo thì tổ tiên dòng họ Lê Đột xa xưa định cư ở Đông Sơn, Thanh Hóa di cư dần về phía Tây Thanh Hóa theo sông Chu, sông Cầu chày. Giả thuyết cuối cùng thì tổ tiên dòng họ Lê Đột là dân bản địa thuộc dòng Việt cổ.
Họ Lê thôn Phương La Đông
Họ Lê này thuộc Tam giang, Yên Phong, tỉnh Bắc Ninh là một trong những họ Lê lâu đời nhất nước ta. Họ Lê này cũng chính là hậu duệ của Hoàng Đế Lê Trung Tông.
Theo lời của tộc trưởng Lê Bá Duyệt cho biết đến nay đã có 38 đời của dòng họ ông sinh sống trên dải đất dọc sông Cầu này. Theo đó, con cháu Lê Hoàn cũng đã có mặt ở khu vực Ngã Ba Xà hơn 1000 năm nay.
Nhánh Lê Lợi
Theo sử sách thì nhánh họ Lê này đã lập nên nhà Hậu Lê. Triều đại có lịch sử dài nhất nước ta khi kéo dài đến 356 năm từ 1428 đến 1788.
Từ 3 chi nhỏ ở Lam Sơn, nhánh họ Lê này đã phát triển vô cùng tốt. Tính đến cuối thời Hậu Lê thì nhánh này đã phát triển liên tiếp 30 đời khoảng 143 gia đình.
Một số người họ Lê nổi tiếng
Người họ Lê nổi tiếng thời phong kiến
- Lê Đại Hành: Người sáng lập nhà Tiền Lê, nước Đại Cồ Việt.
- Lê Thái Tổ: Người sáng lập nhà Hậu Lê, nước Đại Việt.
- Lê Thánh Tông: Vị vua của triều đại hưng thịnh nhất Việt Nam – Hồng Đức Thịnh Thế.
- Lê Văn Thịnh: Thủ khoa đầu tiên trong lịch sử thi cử Việt Nam.
- Lê Văn Linh: Khai quốc công thần nhà Hậu Lê.
- Lê Chân: Nữ tướng thời Hai Bà Trưng.
- Lê Văn Hưu: Nhà sử học đời nhà Trần.
- Lê Quý Đôn: Nhà bác học thời Lê – Trịnh.
Một số người họ Lê nổi tiếng ở các lĩnh vực
- Lê Hồng Phong: Tổng bí thư thứ hai của Đảng Cộng sản Đông Dương.
- Lê Trí Viễn: Giáo sư, Nhà giáo Nhân dân.
- Lê Văn Lan: Giáo sư sử học.
- Lê Cung Bắc: Diễn viên, đạo diễn, nghệ sĩ ưu tú.
- Lê Âu Ngân Anh: Hoa hậu Đại dương 2017.
- Lê Huỳnh Đức: Huấn luyện viên bóng đá, cựu danh thủ bóng đá Việt Nam.
- Lê Thanh Thản: Chủ tịch tập đoàn Mường Thanh.
Như vậy, họ Nguyễn, họ Trần và họ Lê là 3 dòng họ lớn nhất Việt Nam. Tổng dân số của 3 dòng họ này là hơn 59,7 triệu người, chiếm khoảng hơn 60% tổng dân số Việt Nam. Trong số 3 họ trên, bạn cảm thấy dòng họ nào mạnh nhất Việt Nam?
Hãy để lại bình luận và chia sẻ với ReviewNao thêm những thông tin thú vị khác về 3 dòng họ lớn Việt Nam này nhé.
